Vlinderbloemigen: een oplossing voor het stikstofprobleem?

Het zijn interessante tijden op het gebied van meststoffen. Door de enorme stijging van grondstoffen voor de gasproductie, stijgen de prijzen van meststoffen enorm. Het is lastig voorspellen hoe lang deze trend zich voortzet en wanneer de prijzen weer gaan dalen. Wat stikstof betreft hebben we ook te maken met het 7de Actieprogramma Nitraatrichtlijn. We zijn als CZAV en CropSolutions achter de schermen druk bezig om te zorgen dat er een actieplan komt waar de teler zich zo goed mogelijk in kan vinden.

Hoge stikstofprijzen

Door de hoge stikstofprijzen worden alternatieven opeens interessant. Een alternatief om stikstof aan te voeren is de teelt van vlinderbloemigen. Nu is de teelt van vlinderbloemigen niet nieuw en dit wordt al sinds de oudheid gedaan. Vooral op biologische en biodynamische bedrijven worden vlinderbloemigen ingezet als stikstofbron. Mogelijk is dit ook voor de gangbare teelt interessant.

Rhizobium-fabriekjes

Een vlinderbloemige bindt stikstof door een symbiose met rhizobium-bacteriën. De rhizobium-bacteriën zitten in wortelknobbeltjes (ook wel stikstofknolletjes genoemd). Deze stikstofknobbeltjes kunnen stikstof binden uit de lucht en geven dit af aan de plant. In ruil hiervoor levert de plant voedingsstoffen. Besef dus dat dit proces energie kost voor de plant. Indien er voldoende stikstof in de bodem aanwezig is, zal de plant geen energie stoppen in het vormen van stikstofknolletjes. Zeker na graanstoppels is een vlinderbloemige aan te raden, maar na rooivruchten als aardappelen en uien waar nog stikstof overblijft is de stikstofbinding waarschijnlijk minder goed.

Vlinderbloemige als groenbemester

Er zijn verschillende soorten vlinderbloemigen die als groenbemester kunnen dienen. Denk hierbij aan: witte klaver, rode klaver, Perzische en Alexandrijnse klaver, voeder- en winterwikke en inkarnaatklaver. Indien de groeiomstandigheden goed zijn en de groenbemesters op tijd gezaaid zijn, kunnen ze zo’n 40 tot 60 kg N binden. Let op: dit is al genoeg voor de vertering van gehakseld stro. Voor een ton stro is ongeveer 7 kg N nodig. Uitgaande van een opbrengst van 6 ton stro, is dus 42 kg N/ha nodig.
Stro verteren en een groenbemester laten staan zonder te bemesten kan dus door middel van een vlinderbloemige groenbemester.

Vlinderbloemige in mengsels

Een vlinderbloemige kan ook worden gecombineerd in mengsels. Houd hier voor rekening met de stikstofbehoeften van de verschillende groenbemesters. Zo is een bladrammenas een stikstofbehoeftig gewas en heeft zo een 40-80 kg N/ha nodig. Een gele mosterd en facelia hebben een lagere stikstofbehoefte en voldoen met 30-60 kg N/ha. Japanse haver en Engels raaigras hebben weer iets meer nodig z’n 50-80 kg/N per hectare. Het doel van de groenbemesterteelt is ook van belang. Veel stikstof resulteert in relatief veel bladmassa en minder wortels. Wanneer wortelvorming belangrijk is, kan de stikstofgift naar beneden worden bijgesteld. 

Meer weten over groenbemesters? Bekijk deze pagina.