Wat is de schade van gele roest?
Er is dit jaar weer redelijk veel gele roest gevonden, ook in rassen die tot een aantal jaren geleden resistent werden geacht. Door er goed bovenop te zitten met de T1- en T2-bespuiting kan gele roest onder de duim gehouden worden. Al speelt resistentie een grote rol bij een goede ICM-strategie en zijn in sommige rassen de bespuitingen niet afdoende of is het interval te groot gebleken om gele roest goed onder controle te houden.
Fysio’s
De verschillende gele roest types noemt men fysio’s. De ene fysio infecteert een tarweras makkelijker dan de andere. De laatste jaren zijn er fysio’s ontstaan die genetisch anders zijn dan de oude fysio’s. Er is nu naast het bekende Warrior type, ook een andere genetische groep actief. Er zijn nu vier verschillende fysio’s bekend van deze groep: Warrior(-), Kalmar, Benchmark en Amboise. Ze lijken zeer sterk op elkaar, maar laten toch rasspecifieke verschillen zien. Vorig jaar was in de landen om ons heen (België, Engeland en Frankrijk) een sterke opmars van het Amboise fysio waarneembaar, (nog) niet gevonden in Nederland. Welke rassen gevoelig zijn voor het nieuwe Amboise fysio is nog niet helemaal duidelijk. Op de website van Global Rust Reference Center onderzoeken ze welke fysio’s er door de jaren heen voorkomen en laten dit overzichtelijk zien in deze grafiek.
Global Rust Reference Center
In 2008 is Global Rust Reference Center (GRRC) opgestart in Denemarken. Hier ontvangen en analyseren ze samples van over de hele wereld. GRRC brengt in kaart welke fysio het is. Op deze manier weten we waar welke fysio’s voorkomen en welke nieuwe fysio’s zich ontwikkelen. Daarnaast onderzoekt GRRC hoe de fysio’s werken en welke resistentiegenen in tarwe hier tegen kunnen helpen, die veredelaars kunnen gebruiken om nieuwe resistente tarwerassen te ontwikkelen.
Resistentie doorbroken
Tegenwoordig houden de meeste rassen het niet meer zo lang vol tegen gele roest. Zeker de afgelopen 5 jaar zijn er rassen ontstaan die aanvankelijk resistent waren tegen gele roest. Hoe komt het dat die resistentie zo snel is verdwenen? Het heeft er met name mee te maken dat het nieuwe Warrior type doet aan seksuele recombinatie. Dit betekent dat het sneller evolueert en sneller de resistentie van een plant doorbreekt. De nieuwe pathogenen zijn ook ingewikkelder, en op dit moment zijn op ten minste drie verschillende genen nodig om een robuust en langdurige resistentie te hebben tegen gele roest.
Yellowhammer Rust Project
In dit Europese project, uitgevoerd in Engeland, brengt men in kaart welke resistentiegenen een rol spelen tegen gele roest. Ze proberen de meest effectieve combinaties van genen te vinden met resistenties tegen gele roest die moeilijker kunnen worden doorbroken door de nieuwe gele roest fysio’s. Dit project loopt nog tot volgend jaar en er is hoop dat er goede bevindingen worden gedaan, zodat we in de toekomst weer goede rassen hebben die resistent zijn tegen gele roest.
Rassenadvies CZAV
Deze bevindingen nemen we mee vanuit de praktijk en verwerken we in ons rassenadvies. Er is dus bekend dat rassen die vorig jaar of eerder nog resistent waren, dit nu niet meer zijn. Daarom is het belangrijk dit telkens bij te werken. Dit najaar zal het nieuwe rassenadvies weer verschijnen en kunnen we u meer informatie geven.