De bodem is belangrijk voor ons allemaal
Er zijn verschillende vormen van organische stof. We voeren organische stof aan in de vorm van gewasresten, vaste mest, champost, compost en teelt van groenbemesters. Organische stof wordt vervolgens weer afgebroken door het bodemleven. Het grootste gedeelte wordt snel afgebroken en kan men ook wel de dynamische organische stof noemen. Deze makkelijk verteerbare organische stof wordt voornamelijk door bacteriën afgebroken tot mineralen die weer beschikbaar zijn voor onze planten om te groeien. Bij het afbrekingsproces blijven stoffen over zoals lignine en fenolen, die moeilijker af te breken zijn. Dit gebeurt voornamelijk door schimmels. Omdat dit moelijker verteerbaar is wordt dit ook wel stabiele organische stof genoemd.
Het proces van de omzetting van vers organisch materiaal in stabiele organische stof heet humificatie. De stabiele verhoudingen samen vormen de humus, die door zijn negatieve lading een belangrijke rol speelt bij het binden van positief geladen voedingsstoffen, zoals calcium, magnesium, kalium en natrium. Daarnaast verbetert humus de structuur, de bewerkbaarheid en verhoogt het vochtvasthoudend vermogen van de grond.
Een manier om het humusgehalte van de grond te verhogen is door de toevoer van organische stof, bijvoorbeeld door groenbemesters. De afbraaksnelheid van groenbemesters en bijdrage aan de effectieve organische stof (EOS), wordt weergegeven door de humificatie-coefficient (HC). De ene groenbemester is meer geschikt voor het verhogen van humus dan de ander.
Vlinderbloemige groenbemesters verteren snel en leveren dus weinig EOS. Organische stof wat langzamere verteerd leveren voornamelijk humus. De C/N verhouding bepaalt in grote mate of we met snelle of langzame organische stof te maken hebben. Tarwestro, maar ook grasachtige groenbemesters leveren dus veel effectieve organische stof en humus. Ook groenbemesters met een hogere C/N verhouding, leveren over het algemeen meer effectieve organische stof en zorgen dus meer voor de opbouw van humus.
Het is bij een groenbemester minstens zo belangrijk wat er onder de grond gebeurt als boven de grond. Dit is ook het geval voor de vorming van humus. Wortels leveren namelijk meer humus dan de bovengrondse massa, die over het algemeen snel verteerd. Dit komt onder andere ook doordat wortels exudaten produceren en hiermee het bodemleven stimuleren die bijdragen aan de omzetting van organische stof naar humus. Kijk dus de komende weken eens in het land hoe de groenbemesters groeien, en hoe het zit met de beworteling op uw percelen. Een optimale bemesting is hierbij ook van belang, want wanneer groenbemesters teveel bemesting krijgen, worden er minder exudaten uitgescheiden om het bodemleven te voeden.