Biodiversiteit versterken met minimale inspanning
Wat is de betekenis van biodiversiteit? We kunnen nu al genoeg voorbeelden van biodiversiteit in de praktijk zien. Hommels vliegen om je oren, de merel maakt je vrolijk wakker met gezang en de eerste lieveheersbeestjes zijn al waargenomen. Door de zachte winter die we gehad hebben, lijkt het voorjaar dit jaar een maand eerder aangebroken. Planten die normaal pas in maart uit de knop schieten doen dit nu al. Buizerds cirkelen boven een perceel en laten baltsgedrag zien om een vrouwtje te verleiden. De groenbemester die op niet geploegd land ligt te rotten is voor een groot gedeelte al verteerd en door pendelaars in hun holletjes getrokken. Op percelen waar pendelaars het goed doen, is te zien hoe het vele water wat is gevallen via hun gangetjes makkelijk weg kan.
Duidelijke langetermijnvisie
Je zal zeggen leuk, en wat nu? Voor onze voedselproductie zijn we ontzettend afhankelijk van de natuur en de biodiversiteit in Nederland. We komen uit een tijd waarin we gewend zijn geraakt de teelt onder controle te houden met chemie; gewasbeschermingsmiddelen of kunstmest. Inmiddels zien we wel in dat biodiversiteit erg belangrijk is, zeker ook voor de landbouw. Een duidelijke langetermijnvisie en financiële stimulans vanuit de markt of overheid ontbreekt voor veel boeren om hier in te investeren.
Verbetering biodiversiteit
De achteruitgang van de biodiversiteit is net als met het klimaat. Op de korte termijn wordt er minder bij stilgestaan, maar op een gegeven moment zijn we voorbij het omslagpunt, wordt het voelbaar en kunnen we niet meer terug. Laten we niet hebben dat we over 20 jaar denken, hadden we maar dit of dit gedaan, maar nu al werken aan verbetering van de biodiversiteit.
Minimale inspanning
Hoe kunnen biodiversiteit met minimale inspanning wel vergroten? Het vergroten van biodiversiteit hoeft niet altijd veel te kosten. Het zit ook vooral in een verandering in gedrag en acceptatie dat de akker en zeker de randen er niet altijd strak bij moeten liggen. Voor de biodiversiteit mag het landschap best wat slordiger worden ingericht. Veel nuttige organismen, bijvoorbeeld natuurlijke vijanden, hebben behoefte aan een plekje op onze akker. Vooral in de winter is er op een kale omgeploegde akker niks te vinden. Het is daarom ook niet gek dat natuurlijke vijanden altijd veel te laat aanwezig zijn; ze moeten immers van ver komen. Op overwinterende akkerranden zijn ondanks de vorst veel kevers, spinnen en zelfs zweefvlieglarven te vinden onder de isolatie van begroeiing.
Natuurlijke vijanden
Door het nieuwe GLB zijn er al veel akkerranden gezaaid. De hoofdmoot is een combinatie van grasklavers. Dit is een stapje in de goede richting. Kijk of je deze rand ongemaaid en lang de winter in kunt laten gaan en meerdere jaren in stand kunt houden. Dit is een mooie schuilplaats voor natuurlijke vijanden. Het liefst wordt een meerjarige akkerrand gecombineerd met een éénjarig akkerrand met diverse plantensoorten, die nectar en pollen bieden voor de adulte stadia van natuurlijke vijanden en bestuivers. Je kunt deze eenjarig akkerrand ook best de winter over laten staan en pas laat in de winter of voorjaar ploegen met de stoppelploeg voor een nieuwe rand. Dan hebben natuurlijke vijanden zo lang mogelijk een habitat gehad.
Bestuivers stimuleren
Ga ook eens na of het een optie is om heggen te creëren. Door verschillende subsidieregelingen valt de investering vaak mee. Voor de biodiversiteit is de waarde enorm. Daarnaast zijn er vast ook wel wat stukjes akker te gebruiken voor de braakregeling. Kijk eens welke combinatie van kruiden en grassen je kunt gebruiken op deze stukjes om de onkruiddruk zo laag mogelijk te maken, maar wel natuurlijke vijanden en bestuivers zoveel mogelijk te stimuleren.
Uit verschillende onderzoeken is ook gebleken hoe belangrijk bestuivers zijn voor de productie van peulvruchten. De productie van peulvruchten en dan voornamelijk veldbonen valt tot nu toe nog tegen. Laten we dus met zijn allen zorgen, dat we bestuivers in ieder geval zo goed mogelijk stimuleren in ons kale landschap.