De strijd tegen valse meeldauw
Het is de afgelopen weken ziektegevoelig weer geweest. Op verschillende plaatsen is al meeldauw in uien gevonden. Om meeldauw te beheersen, worden vaak mancozeb-houdende producten gebruikt. Dit jaar is echter het laatste jaar dat mancozeb mag worden gebruikt, dus zijn we aangewezen op andere middelen en strategieën. Voor een goede beheersingsstrategie is het allereerst belangrijk om te weten wat valse meeldauw is.
Wat is valse meeldauw?
Valse meeldauw (peronospora destructor) is familie van de waterschimmels, ofwel de groep van oomyceten, waar phytophthora ook onder valt. Oomyceten zijn een speciale groep ‘schimmels’. De celwanden van oomyceten zijn opgebouwd uit chitine in plaats van cellulose. Daarom worden voor oomyceten vaak een andere groep van fungiciden gebruikt om ze te beheersen. Deze types houden van vrij beschikbaar water om de sporen te laten kiemen en kunnen tijdens gunstige omstandigheden veel schade aanrichten.
Herkenning
De eerste symptomen van valse meeldauw zijn lichtgroene tot geelkleurige ovaalvormige vlekken die afsteken tegen het groene gezonde weefsel. Meestal ontstaan deze vlekken aan de top of midden in het blad. Vanuit deze vlekken ontwikkelen zich sporen en worden andere delen van de plant aangetast. Rondom de vlekken kan de schimmel zich in concentrische ringen uitbreiden. Aangetast blad sterft uiteindelijk af en er kunnen ook nog secundaire parasieten als zwartgekleurde schimmel op zitten.
Levenswijze
Valse meeldauw overwintert voornamelijk in uien, hetzij in het veld of in de schuur. Dit kan bijvoorbeeld plantmateriaal zijn voor de teelt van tweedejaars plantuien, zaaiuien en winteruien. In het voorjaar kunnen vanuit deze bronnen gezonde planten geïnfecteerd worden.
Andere mogelijkheden voor overwintering van de schimmel zijn via zaad (aan zaad aanhangend schimmel materiaal) of via oosporen (rustsporen) die jarenlang in de grond levensvatbaar kunnen blijven.
Verspreiding en groei van de schimmel wordt in sterke mate bepaald door de weersomstandigheden. Onder vochtige weersomstandigheden en na lange bladnatperiodes treedt de schimmel op. Een optimale ontwikkelingstemperatuur ligt tussen de 10 en 20°C. Het was de afgelopen weken optimaal weer voor valse meeldauw. De schimmelsporen worden verspreid door regendruppels en via de wind. Deze sporen hebben echter een korte levensduur en kiemen alleen in aanwezigheid van vrij water op het blad gedurende minimaal 4-6 uur. De incubatietijd (tijd tussen infectie en het verschijnen van symptomen) bedraagt zo een 10-16 dagen.
Resistentiemanagement
De schimmels uit de groep van de oomyceten zijn zeer resistentiegevoelig. Middelen tegen valse meeldauw zijn dan ook vaak specifiek en hebben weinig of geen effect op andere schimmelsoorten. Om de ontwikkeling van resistentie te voorkomen, is het zeer belangrijk om op de juiste manier te wisselen tussen producten. Het is belangrijk om af te wisselen van producten met verschillende FRAC-codes. Met een voortdurend veranderend middelenpakket is het maken van een sluitend schema een hele puzzel. Heeft u hier hulp bij nodig? Dan kunnen onze adviseurs u helpen.
Resistente rassen
Een goede ICM-aanpak begint altijd bij de keuze voor een gezond ras. Resistentie tegen meeldauw is een belangrijk veredelingsdoel voor veredelingsbedrijven. Zaadfirma’s zijn hier al zo’n 30 jaar geleden mee begonnen. Het resistentiegen is afkomstig van een wilde ui. Het overbrengen van dit gen naar commerciële rassen was een hele puzzel, omdat het gen een koppeling had met bepaalde lethale factoren. Met de huidige veredelingstechnieken is het dus logischerwijs een langdurig proces om een resistent meeldauwras te ontwikkelen. Op dit moment hebben de meeste veredelingsbedrijven resistente rassen in alle kleuren voor uien of zitten die in de pijplijn voor de komende jaren. Er zijn echter ook vele andere doelen met als belangrijkste hoofddoel de opbrengst, dus het zal altijd een ingewikkelde puzzel blijven om een goed ras op de markt te brengen.