De luizen worden weer actief, wat te doen?
Help! Nu al luizen in de bieten?
Op verschillende percelen zijn de schadedrempels voor groene luizen in de suikerbieten al overschreden. Hoe kan het dit jaar zo vroeg al raak zijn? De luizen die nu gevonden worden zijn waarschijnlijk adulten die de winter hebben overleefd. In koude winters (meerdere dagen -7°C) sterven de volwassen bladluizen en moet de populatie weer helemaal opnieuw opgebouwd worden vanuit de eieren. Deze eieren overleven de koude winters wel. Het proces vanuit ei tot gevleugelde luis die de suikerbiet in vliegt duurt langer en vind plaats vanaf eind mei tot en met eind juni. Aangezien we nu al redelijke hoeveelheden luizen zien, zit het erin dat het weer een goed luizenjaar wordt.
Resistentie vergelingsvirus suikerbieten
Het grootste probleem van de groene luis en voornamelijk de groene perzikluis is het overbrengen van het vergelingsvirus. Nu is bekend dat resistentie tegen het vergelingsvirus optreedt naarmate de biet ouder wordt. De biet kan ook stoffen aanmaken waardoor de luis doodgaat. In welke mate dit gebeurt en in welk stadium van de plant wisselt per ras. Daarom wordt daar nu ook bij het rassenonderzoek naar gekeken. Er is echter nog een lange weg te gaan voordat we bieten hebben die resistent zijn.
Luizen natuurlijk bestrijden
De luizen zijn dit jaar vroeg aanwezig vanwege de milde winter. Gelukkig zijn de natuurlijke vijanden dit ook. Zo zie je ’s avonds al weken gaasvliegen vliegen. Wat zijn de natuurlijke vijanden ook alweer van luizen? Aan het einde van de winter, vanaf februari, worden de bodempredatoren actief; denk hierbij aan kortschildkevers, weekschildkevers en loopkevers. Een paar maanden later vanaf mei (en dit jaar dus eerder) zijn dit lieveheersbeestjes, gaasvliegen en zweefvliegen. Lieveheersbeestjes zijn de echte roofmachines die wel 50 bladluizen per dag eten en hun larven wel 100 bladluizen per dag!
Stimuleren natuurlijke vijanden?
Maar hoe kunnen we die natuurlijke vijanden stimuleren? Nu komen ze meestal pas opdagen wanneer de luizen al in zulke aantallen aanwezig zijn, dat ze eigenlijk te laat komen. Het IRS doet nu voor het 2de jaar onderzoek hoe we natuurlijke vijanden kunnen stimuleren. Vorig jaar hebben ze dit gedaan door verschillende objecten met gerst als stuifdek te gebruiken en door het uitzetten van verschillende natuurlijke vijanden. De gedachte van gerst is dat het luizen aantrekt waardoor ze niet in de bieten gaan zitten, en luizen aantrekt die niet het vergelingsvirus overbrengen. Dit vormt op deze manier een voederplaats voor de natuurlijke vijanden van bladluizen, zodat je een heel leger vormt wat groter zal zijn dan de luizenplaag in de suikerbieten. Aangezien natuurlijke vijanden toch soms wat laat komen zijn verschillende natuurlijke vijanden uitgezet om de eerste weken te overbruggen totdat de natuurlijke vijanden uit de natuur komen.
Resultaten tot nu toe?
De resultaten van vorig jaar waren op zich positief. Alle objecten met gerst als stuifdek lieten een verhoogd aantal van natuurlijke vijanden zien en werd de schadedrempel van luizen niet overschreden. Ook één van de drie objecten met natuurlijke vijanden die uitgezet werden hield de luizen onder de duim. Een kanttekening was echter wel dat de gerst te laat werd doodgespoten (9 juni toen het zo een 40 cm hoogte had), waardoor er teveel concurrentie was met suikerbieten. Door de hoge concurrentie was de suikeropbrengst bij de gerstobjecten aanzienlijk lager.
Plannen 2022
Dit jaar wordt het gerststuifdek weer verder geoptimaliseerd. Het wordt nu eerder doodgespoten en er liggen verschillende objecten met het uitzetten van de natuurlijke vijand die het vorig jaar zo goed deed. Daarnaast zullen verschillende groene middelen worden getest die luizen actief bestrijden of die de plantweerbaarheid verhogen waardoor ze hopelijk minder last hebben van aantasting en het vergelingsvirus.