Groenbemesteradvies dat past in uw situatie

Kom naar de Groenbemesterdag in Vredepeel op 29 augustus voor een groenbemesteradvies dat past in uw situatie. Kijk voor meer informatie over deze dag in de agenda op onze website. 

Invloed van groenbemesters op bacterie- en schimmelpopulaties  

Het is algemeen bekend dat haarwortels stoffen uitscheiden om vele soorten micro-organismen te stimuleren, ook wel wortelexudaten genoemd. Deze exudaten bestaan met name uit koolstofrijke verbindingen, zoals aminozuren, fenolen, proteïnen en suikers. Een divers bodemleven is van belang om de biologische bodemvruchtbaarheid op peil te houden. Daarom zijn de laatste jaren de effecten van wortelexudaten op het bodemleven uitgebreid bestudeerd.  

Verschillen tussen groenbemesters  

We weten dat planten in staat zijn met wortelexudaten nuttig bodemleven aan te trekken. Zowel de grondsoort als worteleigenschappen hebben invloed op de samenstelling van populaties micro-organismen, waardoor er grote verschillen tussen gewassen en rassen zijnWaar deze verschillen exact door worden veroorzaakt, is nog niet bekend. Het is dus van belang dat we meer onderzoek doen naar de invloed van wortelexudaten en de kwaliteit van organische stof op het bodemleven. Zo kunnen we ziekten en plagen beter te beheersen. Daarnaast is ook bekend dat het toevoegen van organische materiaal, dat bijvoorbeeld afkomstig is uit compost of groenbemesters, een positief effect heeft op ziekteonderdrukking en daarmee op de bodemweerbaarheid. Daarentegen is kennis over de invloed van gewasresten en -vertering op het bodemleven nog zeer beperkt.  

Saprofyten  

Bij de afbraak van organisch materiaal door organismen (saprofyten) komen nutriënten vrij, zoals stikstof en fosfor. Deze nutriënten worden dan beschikbaar voor het gewas. Het is daarom belangrijk om niet alleen oude organische stof in de bodem te hebben, maar juist ook vers en makkelijk verteerbare organische stof. Ook kunnen deze saprofyten een ziekte onderdrukkende werking hebben, doordat ze competeren met pathogenen. Dit zijn ziekteverwekkende organismen, zoals Phytophthora infestans die phytophthora veroorzaken of die Peronospora destructor, de bladvlekkenziekte ‘valse meeldauw’, teweegbrengt. Hierbij competeren de nuttige organismen met de pathogenen, voornamelijk voor voedsel en ruimte of doordat er simpelweg meer nuttige organismen in de bodem aanwezig zijn.

Kwalitatief organisch materiaal  

Gewasresten van groenbemesters hebben net als compost effect op zowel de activiteit als op de samenstelling van microbieel bodemleven. Dit wordt onder andere veroorzaakt door verschil in kwaliteit van het organische materiaal (C/N verhouding). Hierbij kunnen we onderscheid maken tussen makkelijk verteerbaar materiaal (lage C/N) en materiaal dat moeilijker verteerbaar is (hoge C/N)Organisch materiaal dat makkelijk afbreekbaar is, wordt afgebroken door snelgroeiende microben. Daartegenover zijn schimmels effectiever in de afbraak van organisch materiaal met een hogere C/N ratio. Als de C/N verhouding van het organisch materiaal overeenkomt met die van het bodemleven, ontstaat een optimale stimulatie en nutriëntenkringloop. In tabel 1 is een overzicht van een aantal groenbemesters met het effectieve organische stof gehalte en de C/N verhouding weergegeven.  
 

Tabel 1: Effectieve organische stofgehalte (EOS) en C/N verhouding van
verschillende groenbemesters
 (Handboek bodem en bemesting) 

Groenbemester 

EOS (kg/ha) 

C/N ratio 

Bladrammenas 

875 

20 

Gele mosterd 

875 

20 

Bladkool 

850 

24 

Engels raaigras 

1155 

23 

Italiaans raaigras 

1100 

22 

Westerwolds raaigras 

1050 

22 

Winterrogge 

840 

22 

Rode klaver 

1100 

16 

Witte klaver 

850 

14 

Perzische klaver 

800 

17 

Wikken 

650 

12 

Facelia 

650 

20 

Afrikaantjes 

850 

20 

 
Door deze informatie over het aantrekken van verschillende micro-organismen, kunnen onze CZAV adviseurs u beter adviseren omtrent uw bouwplan en groenbemesterkeuze.   

CZAV doet onderzoek naar het effect van groenbemesters op de bodem en vergaart uitgebreid kennis over het aantrekken van verschillende soorten micro-organismen door groenbemesters. Tegenwoordig beschikken we al over meer informatie dan voorgaande jaren, maar er is nog veel onderzoek nodig om meer te weten te komen over alles wat er zich op microniveau in de bodem afspeelt.